Επιμέλεια:
- Γ. Αναστασίου (Υποψήφια Διδάκτωρ Ιατρικού Τμήματος Παν/μίου Ιωαννίνων)
- Ε. Λυμπερόπουλος (Αναπλ. Καθηγητής Παθολογίας Ιατρικού Τμήματος Παν/μίου Ιωαννίνων)
Δαπαγλιφλοζίνη (Forxiga)
Στις 5 Μαϊου 2020 η δαπαγλιφλοζίνη (Forxiga) εγκρίθηκε από τον FDA στις ΗΠΑ για τη μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακού θανάτου και της νοσηλείας για καρδιακή ανεπάρκεια σε ενήλικες ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια τάξης κατά ΝΥΗΑ ΙΙ-IV, με μειωμένο κλάσμα εξώθησης (HFrEF, LVEF ≤ 40%), με και χωρίς ιστορικό σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια και μειωμένο κλάσμα εξώθησης η δαπαγλιφλοζίνη απέδειξε σημαντική μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακού θανάτου και νοσηλείας για καρδιακή ανεπάρκεια. Η έγκριση από τον FDA στηρίχθηκε στα θετικά αποτελέσματα της μελέτης φάσης ΙΙΙ, DAPA-HF. Στη μελέτη DAPA-HF επετεύχθη σημαντική μείωση του καρδιαγγειακού θανάτου και της νοσηλείας για καρδιακή ανεπάρκεια σε ασθενείς με μειωμένο κλάσμα εξώθησης με και χωρίς ιστορικό σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Στην Αμερική η δαπαγλιφλοζίνη έχει 3 ενδείξεις:
- Θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
- Μείωση του κινδύνου νοσηλείας για καρδιακή ανεπάρκεια σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και εγκατεστημένη καρδιαγγειακή νόσο ή πολλαπλούς παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου.
- Μείωση κινδύνου καρδιαγγειακού θανάτου και νοσηλείας για καρδιακή ανεπάρκεια σε ενήλικες με καρδιακή ανεπάρκεια και μειωμένο κλάσμα εξώθησης, με στάδια κατά ΝΥΗΑ II-IV.
Σύνδεσμος: https://www.fda.gov/news-events/press-announcements/fda-approves-new-treatment-type-heart-failure
Μπεμπεδοϊκό οξύ (Nilemdo)
Το μπεμπεδοϊκό οξύ (Nilemdo) εγκρίθηκε στις 1 Απριλίου 2020 από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) για τη μείωση της LDL χοληστερόλης σε ασθενείς που δεν επιτυγχάνουν το θεραπευτικό στόχο της LDL χοληστερόλης με τη μέγιστη ανεκτή δόση στατίνης ή έχουν δυσανεξία στις στατίνες.
Λαμβάνεται 1 φορά την ημέρα σε δόση 180 mg από το στόμα σε συνδυασμό με στατίνη ή/και οποιαδήποτε υπολιπιδαιμική αγωγή. Ως προς το μηχανισμό δράσης, αναστέλλει την ενδοηπατική σύνθεση χοληστερόλης με διαφορετικό μηχανισμό από αυτόν των στατινών (αναστολή της δράσης της ATP Citrate Lyase).
Σε διπλά τυφλή, τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή, η προσθήκη μπεμπεδοϊκού οξέος στην εζετιμίμπη οδήγησε σε 28.5% επιπρόσθετη μείωση της LDL χοληστερόλης μετά από 12 εβδομάδες θεραπείας. Η μελέτη CLEAR OUTCOMES βρίσκεται σε εξέλιξη και θα αξιολογήσει την επίδραση του φαρμάκου στα καρδιαγγειακά επεισόδια.
Επιπρόσθετα, εγκρίθηκε ο έτοιμος συνδυασμός μπεμπεδοϊκού οξέος και εζετιμίμπης 180/10 mg (Nustendi).
Στις 26 Φεβρουαρίου 2020 εγκρίθηκε από τον FDA ο έτοιμος συνδυασμός μπεμπεδοϊκού οξέος και εζετιμίμπης 180/10 mg (Nexlizet).
Ενδείξεις:
1. Πρωτοπαθής υπερχοληστερολαιμία σε ασθενείς που δεν επιτυγχάνουν το θεραπευτικό στόχο για την LDL χοληστερόλη με τη μέγιστη ανεκτή δόση στατίνης ή που έχουν δυσανεξία στις στατίνες.
2. Μικτή δυσλιπιδαιμία σε ασθενείς που δεν επιτυγχάνουν το θεραπευτικό στόχο για την LDL χοληστερόλη με τη μέγιστη ανεκτή δόση στατίνης ή που έχουν δυσανεξία στις στατίνες.
Σύνδεσμοι: https://www.ema.europa.eu/en/medicines/human/EPAR/nilemdo
https://www.ema.europa.eu/en/medicines/human/EPAR/nustendi
p.o. Σεμαγλουτίδη (Rybelsus)
Η p.o. σεμαγλουτίδη (Rybelsus) εγκρίθηκε στις 4 Απριλίου 2020 από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) ως το πρώτο από του στόματος ανάλογο του γλυκανόμορρφου πεπτιδίου GLP-1. Διατίθεται σε δισκία των 3, 7 και 14 mg και χορηγείται μια φορά την ημέρα.
Οι 10 κλινικές μελέτες PIONEER απέδειξαν την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της αγωγής. Ειδικότερα, έδειξαν ότι η από του στόματος χορήγηση σεμαγλουτίδης οδήγησε σε μεγαλύτερη μείωση της Α1c συγκριτικά με τη σιταγλιπτίνη, την εμπαγλιφλοζίνη και τη λιραγλουτίδη μετά από 52 εβδομάδες θεραπείας. Επιπρόσθετα, οδήγησε σε μείωση του σωματικού βάρους κατά 4.3 kg.
Ενδείξεις:
Θεραπεία σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 ως μονοθεραπεία (όταν υπάρχει αντένδειξη ή δυσανεξία στη μετφορμίνη) ή σε συνδυασμό με άλλα αντιδιαβητικά φάρμακα.
Σύνδεσμος: https://www.ema.europa.eu/en/medicines/human/EPAR/rybelsus#authorisation-details-section
Ντουλαγλουτίδη (Τrulicity)
H ντουλαγλουτίδη (Trulicity) εγκρίθηκε από τον FDA στις 21 Φεβρουαρίου 2020 ως το πρώτο αντιδιαβητικό φάρμακο για τη μείωση των καρδιαγγειακών συμβαμάτων σε ασθενείς με ΣΔτ2 και εγκατεστημένη αθηροσκληρυντική καρδιαγγειακή νόσο, καθώς και σε ασθενείς χωρίς εγκατεστημένη αθηροσκληρυντική καρδιαγγειακή νόσο αλλά με πολλαπλούς προδιαθεσικούς παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου.
Η ντουλαγλουτίδη (GLP-1 ανάλογο) συνιστά το πρώτο αντιδιαβητικό φάρμακο που αποδεδειγμένα οδήγησε σε σημαντική μείωση των μειζόνων καρδιαγγειακών συμβαμάτων (μη θανατηφόρο οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, μη θανατηφόρο αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και καρδιαγγειακό θάνατο) σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 στα πλαίσια δευτερογενούς και πρωτογενούς πρόληψης.
Η έγκριση του FDA στηρίχθηκε στα θετικά αποτελέσματα της μελέτης Φάσης ΙΙΙ REWIND, στην οποία το 31% των ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 είχαν εγκατεστημένη αθηροσκληρυντική καρδιαγγειακή νόσο, ενώ το 69% είχαν προδιαθεσικούς παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου. Στη μελέτη αυτή, η χορήγηση ντουλαγλουτίδης 1.5 mg/εβδομάδα οδήγησε σε σημαντική μείωση του πρωτογενούς καταληκτικού σημείου.
H ντουλαγλουτίδη έχει τις ακόλουθες ενδείξεις σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες της Αμερικάνικης Διαβητολογικής Εταιρείας (2020):
1. Χορήγηση σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και εγκατεστημένη αθηροσκληρυντική καρδιαγγειακή νόσο ή υψηλού καρδιαγγειακού κινδύνου, ανεξάρτητα της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης για τη μείωση της επίπτωσης των καρδιαγγειακών επεισοδίων και του καρδιαγγειακού θανάτου.
2. Χορήγηση σε ασθενείς με αθηροσκληρυντική καρδιαγγειακή νόσο με Α1c εκτός θεραπευτικού στόχου παρά τη λήψη μετφορμίνης ημερησίως που χρήζουν απώλειας βάρους ή/και αποφυγής υπογλυκαιμίας.
Ερτουγλιφλοζίνη (Steglatro)
H ερτουγλιφλοζίνη (Steglatro) αποτελεί έναν SGLT2 αναστολέα που εγκρίθηκε από τον FDA στις 22 Δεκεμβρίου του 2017 στις ΗΠΑ για τη θεραπεία του ΣΔτ2. Στην Ευρώπη έλαβε θετική γνωμοδότηση και εγκρίθηκε από τον ΕΜΑ τον Ιανουάριο του 2018.
Στις 28 Απριλίου του 2020 ανακοινώθηκαν τα πρώτα αποτελέσματα της μελέτης Φάσης ΙΙΙ VERTIS (Evaluation of Ertugliflozin Efficacy and Safety Cardiovascular Outcomes, n=8238 ασθενείς). H μελέτη έδειξε ότι η χορήγηση ερτουγλιφλοζίνης σε σύγκριση με εικονικό φάρμακο σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και εγκατεστημένη καρδιαγγειακή νόσο πέτυχε το πρωτογενές καταληκτικό σημείο της μη-κατωτερότητας για την εμφάνιση μειζόνων καρδιαγγειακών συμβαμάτων. Ωστόσο, δεν οδήγησε σε σημαντική μείωση της επίπτωσης των μειζόνων καρδιαγγειακών επεισοδίων και των νοσηλειών για καρδιακή ανεπάρκεια, καθώς και του νεφρικού τελικού σημείου. Τα αναλυτικά αποτελέσματα θα ανακοινωθούν στις 16 Ιουνίου 2020 στο Αμερικανικό Διαβητολογικό Συνέδριο.
Σύνδεσμος: https://www.medscape.com/viewarticle/929647